De Wet langdurige zorg (Wlz) is een bijzondere wet in het zorglandschap. Jouw naaste komt niet zomaar in aanmerking voor een Wlz-indicatie. Een indicatie voor de Wlz maakt dat je de zorg mogelijk meer flexibel kunt inzetten. Is de Wlz-indicatie eenmaal afgegeven, dan betekent dit een Wlz-indicatie voor het leven. Wil je hier meer over weten? Lees dan snel verder! 

Wat is de Wlz? 
Wanneer je met zorg te maken krijgt, of het nu een bezoek aan de huisarts is of behandeling via de fysiotherapeut, dan heb je al snel te maken met de zorgverzekering, geregeld vanuit de Zorgverzekeringswet (Zvw). In Nederland is iedereen verplicht een basisverzekering te hebben. Daarnaast hebben we in Nederland de Wet op maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet. Jouw gemeente is verantwoordelijk voor deze laatste twee wetten.  

Wanneer de zorg zwaarder wordt, dan komt meestal de Wlz ter sprake. Het VGZ Zorgkantoor is verantwoordelijk voor de Wlz in de regio Noord-Holland Noord.

Voor wie is de Wlz bedoeld? 
De Wet langdurige zorg (Wlz) is er voor mensen die blijvend permanent toezicht nodig hebben of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben vanwege een aandoening of beperking die niet meer over gaat. Het kan gaan om een verstandelijke, zintuigelijke, psychogeriatrische (aandoening in de hersenen, bijvoorbeeld dementie) of somatische (lichamelijke) aandoening of beperking.  

Er moet 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig zijn om ernstig nadeel voor de zorgvrager te voorkomen, omdat hij of zij zichzelf niet kan redden Of omdat hij of zij niet goed kan inschatten op welke momenten hij of zij hulp moet inroepen.  
Ernstig nadeel betekent een situatie waarin (de kans groot is dat):  

• Zorgvrager zich helemaal niet meer kan redden in de maatschappij  
• Zorgvrager zichzelf erg verwaarloost  
• Zorgvrager ernstig lichamelijk letsel oploopt of dit bij zichzelf toebrengt  
• Zorgvrager ernstig wordt geschaad in zijn of haar ontwikkeling. Dit kan ook gebeuren onder invloed van een ander. 

Om te kunnen verhuizen naar een zorginstelling is altijd een Wlz-indicatie nodig, zelfs voor de wachtlijst van de zorginstelling. Met een Wlz-indicatie kan jouw naaste ook thuis blijven wonen. Lees hier verderop meer over. 

Dat niet iedereen in aanmerking komt voor de Wlz, blijkt wel uit de volgende voorbeelden.  

Het Mantelzorgcentrum krijgt vaak de vraag van ouders om een Wlz-indicatie aan te vragen voor hun kind met autisme. Deze kinderen komen pas in aanmerking voor een Wlz-indicatie wanneer zij 18 jaar zijn. De zorg wordt tot hun 18e vanuit de Jeugdwet geregeld. Heeft je hier vragen over? Het Mantelzorgcentrum vertelt je er graag meer over. Neem contact met ons op 

Wil je weten of jouw naaste in aanmerking komt voor de Wlz? Doe de Wlz-check op de website van het Ciz. 

Een Wlz-indicatie is niet meer terug te draaien 
Ontvangt jouw naaste zorg vanuit de gemeente? Of heeft je contact met een zorgverlener? Dan kan het gesprek uitkomen op het aanvragen van een Wlz-indicatie. Ook al voldoet jouw naaste aan de criteria van de Wlz, dan hoeft die nog niet over te stappen op de Wlz. Je bent namelijk niet verplicht om een Wlz-indicatie aan te vragen, maar dat kan gevolgen hebben voor de zorg voor jouw naaste. Bijvoorbeeld omdat gemeente geen ondersteuning meer verleent, of dat jouw naaste niet op de wachtlijst van de gewenste zorginstelling komt.  

Is de Wlz-indicatie eenmaal afgegeven, dan is deze niet meer terug te draaien. Immers, veelal wordt degene, voor wie de Wlz-indicatie is aangevraagd, niet beter. Daarnaast doet Ciz uitgebreid onderzoek naar aanleiding van de aanvraag. De Wlz-indicatie wordt dus niet zomaar afgegeven. Er kan wel bezwaar worden ingediend tegen de Wlz-indicatie. Maar dit gebeurt alleen in uitzonderlijke gevallen.   

Welke zorg kunt je inzetten vanuit de Wlz? 
Ontvangt jouw naaste zorg vanuit de zorgverzekering en Wmo? Dan wordt de zorg na het afgeven van de indicatie omgezet naar de Wlz. Verpleging en verzorging, dat eerst onder de zorgverzekering viel, valt nu onder de Wlz. In de meeste gevallen gaat deze zorg gewoon door. Achter de schermen gaat de factuur nu naar de Wlz (het Zorgkantoor) in plaats van naar jouw zorgverzekering.  

Ontving je of jouw naaste huishoudelijke hulp, ging jouw naaste naar dagbesteding of werd jouw naaste thuis persoonlijk begeleid, dan werd deze zorg betaald door de Wmo (gemeente). Deze zorg wordt ook geboden via de Wlz, maar het is niet zeker dat je dezelfde zorgaanbieder kunt houden na de afgifte van de Wlz-indicatie. Vaak heeft het zorgkantoor, dat de Wlz financiert, niet dezelfde contracten met zorgaanbieders als de gemeente. Onder een aantal voorwaarden is het mogelijk om jouw oude aanbieders te behouden. Neem daarvoor contact op met het Mantelzorgcentrum.  

Wat betreft de huishoudelijke hulp; kreeg je deze op jouw naam vanuit de gemeente? Dan vervalt deze huishoudelijke hulp bij de afgifte van de Wlz-indicatie. Ook al staat de Wlz-indicatie op naam van jouw huisgenoot en de huishoudelijk hulp op jouw naam. Huishoudelijke hulp kunt je aanvragen vanuit de Wlz. Verhuist jouw naaste naar een zorginstelling? Dan kunt je de huishoudelijke hulp opnieuw aanvragen bij de gemeente.  

Vanuit de Wlz kunt je, net als in de Wmo en de zorgverzekering, gebruik maken van respijtzorg of logeren. Daarbij gaat jouw naaste naar een respijtlocatie, bijvoorbeeld Ten Anker in Den Helder of het Respijthuis in Alkmaar. Je kunt als mantelzorger dan even vrij van de zorg nemen.  

Kreeg je hulpmiddelen of vervoer via de gemeente of had je via de gemeente een woningaanpassing (bijvoorbeeld een traplift) laten doen? Dan behoud je deze middelen zolang jouw naaste thuis woont met een Wlz-indicatie. Verhuist jouw naaste naar een zorginstelling? Dan moet je deze middelen (mogelijk) weer inleveren, deze ontvangt jouw naaste namelijk van de zorginstelling.  

Wat kost zorg vanuit de Wlz? 
Zodra je de Wlz-indicatie heeft ontvangen, betaalt je een inkomensafhankelijke eigen bijdrage. Er is een minimumbedrag en een maximumbedrag. Dit is een maandelijks geldbedrag, gericht op jouw situatie. Wil je een Wlz-indicatie aanvragen, maak dan eerst een afspraak met het Mantelzorgcentrum. Wij rekenen graag voor je uit wat de maandelijkse eigen bijdrage gaat worden. Zo komt je niet voor verrassingen te staan. Neem hiervoor contact op met het Mantelzorgcentrum 

Vraagt je een Wlz-indicatie aan omdat jouw naaste op de wachtlijst van de gewenst zorginstelling wil? Dan is er vaak nog niet veel zorg ingezet. Komt je daarmee onder de 20 uur per maand uit? Dan betaal je een minimumbedrag van € 26,- per maand (in 2023).  

Om uit te leggen hoe dit zit, geven we een voorbeeld van meneer en mevrouw Huibers. Zij ontvingen vanuit de Wmo (gemeente) huishoudelijke hulp en meneer Huibers ging iedere dinsdag naar de dagbesteding. Een Wlz-indicatie is aangevraagd zodat meneer Huibers op de wachtlijst kan komen te staan voor de zorginstelling een paar straten verderop. Op het moment dat de Wlz-indicatie is afgegeven, vervallen alle voorzieningen vanuit de gemeente. De huishoudelijke hulp wordt ingezet via de Wlz en de dagbesteding ook. De huishoudelijke hulp komt nu 2 uur per week en de dagbesteding blijft op de dinsdag. In de Wlz wordt één dagdeel dagbesteding als 1 uur gerekend, dus 1 dag bestaat uit 2 dagdelen. Voor de berekening van het aantal uur per maand komt dit uit op 2 + 2 (x 4,33 factor per maand) = 17,32 uur per maand. Ruim onder de 20 uur per maand, waardoor meneer en mevrouw Huibers niet meer dan € 26,- per maand voor de Wlz betalen.  

Thuis wonen met een Wlz-indicatie 
Het is dus mogelijk om met een Wlz-indicatie thuis te wonen. In het voorbeeld van meneer en mevrouw Huibers hebben zij de Wlz-indicatie aangevraagd zodat meneer Huibers op de wachtlijst van de zorginstelling van hun keuze kwam te staan. Tot er plek was voor meneer Huibers, woonde hij thuis en kreeg hij daar de zorg vanuit de Wlz.  

Je kunt er voor kiezen om de Wlz-indicatie niet aan te vragen, bijvoorbeeld omdat je nu veel zorg vanuit de Wmo en de Zorgverzekering ontvangt en daarvoor minder betaalt dan wanneer je deze zorg onder de Wlz afneemt. Mocht het moment daar zijn dat jouw naaste naar een zorginstelling moet, dan heeft je geen keuze. Er wordt gekeken waar er plek is, ook al is dat aan de andere kant van het land.   

Staar je niet blind op het maximum van 20 uur per week, maar zet die zorg in die nodig is voor jouw naaste en voor uzelf. Juist om jouw naaste zo lang mogelijk thuis te laten wonen, is het belangrijk om de juiste zorg in te zetten. Zoals we eerder aangaven, is er voldoende mogelijk. Bijvoorbeeld respijtzorg.